Από τα τέλη Ιουλίου, και παρά τις συνεχιζόμενες τρομοκρατικές επιθέσεις από το λεγόμενο Ισλαμικό Κράτος (IS) εναντίον ιρακινών αμάχων, πραγματοποιήθηκαν μαζικές λαϊκές διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα Βαγδάτη και αρκετές πόλεις στο νότιο τμήμα της χώρας, κυρίως για να καταγγείλουν τη διαφθορά στη χώρα και την πολιτική χρεοκοπία των κυβερνώντωνθρησκευτικών πολιτικών κομμάτων. Μεταξύ των αιτημάτων των διαδηλωτών περιλαμβάνεται κυρίως η διάλυση του κοινοβουλίου, το τέλος της κυριαρχίας του κλήρου στη δομή του ιρακινού κράτους και η τροποποίηση του Συντάγματος για να τερματιστούν οιθρησκευτικές ποσοστώσεις. Οι διαδηλώσεις καταδίκασαν επίσης τις συνεχιζόμενες διακοπές ρεύματος, τη χειροτέρευση των δημόσιων υπηρεσιών, την αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων και την μη αναδιανομή των κερδών από την πώληση του πετρελαίου στις λαϊκές τάξεις.
Τα βαθύτερα αίτια αυτής της οργής, είναι πάνω απ’ όλα ο αυξανόμενος αυταρχισμός και η έλλειψη κοινωνικής δικαιοσύνης, καθώς πάνω από το 35% των Ιρακινών ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Τη σπίθα της διαμαρτυρίας άναψε η καταστολή από τις υπηρεσίες ασφαλείας και τις σιιτικές αντιδραστικές πολιτοφυλακές που συνδέονται με την κυβέρνηση, μιας διαμαρτυρίας που απαιτούσε την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε περιοχή που βρίσκεται στα βόρεια της πόλης της Βασόρας, προκαλώντας το θάνατο ενός διαδηλωτή και αφήνοντας 4 τραυματίες.
Ακόμη και αν τα συντηρητικά κόμματα που είναι σύμμαχοι της κυβέρνησης και οι θρησκευτικές προσωπικότητες καλούσαν σε συμμετοχή στις μαζικές διαδηλώσεις σε μια οπορτουνιστική προσπάθεια για να καλοπιάσουν το κίνημα, χωρίς όμως να κινητοποιήσουν τους οπαδούς τους, οι διαδηλωτές αποτελούνταν κυρίως από νεολαία ενώ υπήρχε και σημαντική παρουσία γυναικών, που αμφισβητούσαν το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του…
Αυτές οι μαζικές διαδηλώσεις απαιτούσαν ένα κοσμικό κράτος, ενάντιαστοθρησκευτικό κράτος και τον διαχωρισμό των σουνιτικών και σιιτικών πληθυσμών, υπέρ των δικαιωμάτων και της ισότητας των γυναικών, και καταδίκαζαν με σαφήνεια την θρησκευτική πολιτική των κομμάτων με πλακάτ στα οποία έγραφαν: «Το κοινοβούλιο και το Ισλαμικό Κράτος είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος», «Ο Daʼesh1 γεννήθηκε από τη διαφθορά σας», «Οάνθρωπος δεν επιβιώνει με θρησκεία, αλλά με ψωμί και αξιοπρέπεια», «Στο όνομα της θρησκείας, συμπεριφέρεστε σαν κλέφτες», «Όχι στον θρησκευτικό διαχωρισμό, όχι στον εθνικισμό ναι στην ανθρωπότητα», «Δεν υπάρχει τέλος στη διαφθορά σε ένα θρησκευτικό και εθνικιστικό καθεστώς», κλπ …
Ο πρώην πρωθυπουργός Νούρι αλ-Μαλίκι, του οποίου τα οκτώ χρόνια στην εξουσία (από το 2006 μέχρι το 2014), στιγματίστηκαν από καταγγελίες για διαφθορά, από αυταρχισμό και από περιθωριοποίηση των Σουνιτών και ο οποίος εξακολουθεί να έχει σημαντική επιρροή στο ιρακινό καθεστώς, ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών ασφαλείας και σε διάφορες σιιτικές σεχταριστικές πολιτοφυλακές, ήταν αυτός που βρέθηκε κυρίως στο στόχαστρο των διαδηλωτών που φώναζαν συνθήματα απαιτώντας να δικαστεί για τα εγκλήματά του και τις περιπτώσεις διαφθοράς. Μια ιρακινή κοινοβουλευτική έρευνα διαπίστωσε ότι ο πρώην πρωθυπουργός Αλ–Μαλίκι και 35 άλλοι αξιωματούχοι ήταν υπεύθυνοι για την πτώση της δεύτερης πόλης του Ιράκ, της Μοσούλης, η οποία έπεσε εύκολα στα χέρια της ISIS τον Ιούνιο του 2014. Τον κατηγορούσαν κυρίως επειδή ως επικεφαλής του στρατού επιχείρησε να τον θέσει στην υπηρεσία του και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αποδυνάμωσή του, κυρίως με τον διορισμό διοικητών οι οποίοι είχαν επιλεγεί για την πίστη τους στο καθεστώς και όχι για τις ικανότητές τους.
Σε κάποιες πόλεις, όπως στη Βαγδάτη και την Κάρμπαλα, οι ομάδες πολιτοφυλακών που συνδέονται με την πρώην πρωθυπουργό και/ή την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν δεν δίστασαν να επιτεθούν στους διαδηλωτές με μαχαίρια, ενώ οι τοπικές δυνάμεις ασφαλείας κράτησαν στάση ευμενούς ουδετερότητας απέναντί τους, με συνέπεια να τραυματιστούν περισσότεροι από τριάντα διαδηλωτές στη Βαγδάτη και δεκάδες στην Κάρμπαλα.
Στην Κάρμπαλα, μια πόλη με πολύ μεγάλη συμβολική σημασία για τους Σιίτες,2, όταν οι σιιτικές θρησκευτικές πολιτοφυλακές που ονομάζονται «δυνάμεις λαϊκής κινητοποίησης» (εκπαιδεύονται και οργανώνονται από το ιρακινό καθεστώς με την άμεση βοήθεια των στρατιωτικών αξιωματούχων της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν για την καταπολέμηση της ISIS) άρχισαν να φωνάζουν μαζί με σιίτες κληρικούς συνθήματα που εξυμνούσαν το Ιράν, ένα μεγάλο πλήθος διαδηλωτών δεν δίστασε να καταγγείλει την ηγεμονική επιρροή του Ιράν στην ιρακινή κυβέρνηση και την επέμβασή του στις υποθέσεις της χώρας, τραγουδώντας «Η Κάρμπαλα είναι ελεύθερη, Τεχεράνη έξω! Έξω!» Οι πολιτοφυλακές στη συνέχεια επιτέθηκαν στους διαδηλωτές.
Λίγες ημέρες αργότερα, και πάλι στην πόλη της Κάρμπαλα, οι διαδηλωτές επιχείρησαν να εισβάλουν στο κτίριο της επαρχιακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά οι δυνάμεις ασφαλείας τους απώθησαν.
Αυτό το μαζικό λαϊκό κίνημα συνοδεύτηκε επίσης από απεργίες σε ορισμένους τομείς, ιδίως στους τομείς της ενέργειας και στη βιομηχανία, ενάντια στην ιδιωτικοποίηση και για καλύτερες συνθήκες εργασίας.
Η ιρακινή κυβέρνηση με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Χαϊντάρ αλ-Αμπάντι, από το ισλαμιστικό φονταμενταλιστικό σιιτικό κίνημα α-Ντάουα αλ-Ισλαμίγια3 αντέδρασε σε αυτές τις διαδηλώσεις ψηφίζοντας νέους νόμους εναντίον της διαφθοράς και καταργώντας σημαντικές πολιτικές θέσεις (κυρίως των τριών αναπληρωτών πρωθυπουργών και τριών αντιπροέδρων, μεταξύ των οποίων και του Νούρι αλ–Μαλίκι) καθώς και τα προνόμια των βουλευτών και των υπουργών, προσπαθώντας να σταματήσει αυτό το κίνημα. Το πρόγραμμα που προτάθηκε από το Κοινοβούλιο εξετάζει επιπλέον την «άμεση και εκτεταμένη μείωση» του μεγάλου αριθμού των σωματοφυλάκων των αξιωματούχων, την κατάργηση των «ειδικών παροχών» που χορηγούνται στους αξιωματούχους και, τέλος, την κατάργηση «των θρησκευτικών ποσοστώσεων». Το σχέδιο προτείνει να μην επιλέγονται πλέον οι πολιτικοί σύμφωνα με τις θρησκευτικές ή εθνοτικές τους πεποιθήσεις, αλλά σύμφωνα με τις «ικανότητές τους, την ειλικρίνεια τους και την εμπειρία τους».
Τα μέτρα αυτά, ωστόσο, έχουν μάλλον μόνο προπαγανδιστικό χαρακτήρα και είναι μια προσπάθεια για να ηρεμήσει η αυξανόμενη οργή των ιρακινών λαϊκών τάξεων, επειδή αυτοί οι οποίοι έχουν ωφεληθεί κυρίως από το καθεστώς των θρησκευτικών διαχωρισμών είναι οι ίδιοι βουλευτές που ψήφισαν αυτούς τους νόμους.
Οφείλουμε να δείξουμε την αλληλεγγύη μας στις ιρακινές λαϊκές μάζες, οι οποίες συνεχίζουν να υφίστανται την ντόπια καταπίεση από την δικτατορία του Σαντάμ Χουσεΐν μέχρι τα αντιδραστικά θρησκευτικά κόμματα που βρίσκονται στην εξουσία από το 2005, αλλά και από την ISIS, καθώς και από τις παρεμβάσεις των περιφερειακών (Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, μοναρχίες του Κόλπου) και των διεθνών ιμπεριαλιστικών παραγόντων (κυρίως των ΗΠΑ, από το εμπάργκο που ξεκίνησε το 1991 μέχρι τη στρατιωτική επέμβαση και κατοχή από το 2003)· να δείξουμε την αλληλεγγύη μας στον αγώνα τους για δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη, ισότητα και ενάντια στους θρησκευτικούς διαχωρισμούς.
Οι μαζικές λαϊκές διαμαρτυρίες στο Ιράκ είναι ένα σημάδι ελπίδας σε μια περιοχή που κυριαρχείται και συνθλίβεται από αιματηρές δικτατορίες και αντιδραστικές δυνάμεις.
Joseph Daher
μετάφραση: e la libertà
Joseph Daher, «Iraq, winds of hope», Σουρία αλ-Χουρία λιλ-Άμπαντ – Syria Freedom Forever, 18 Αυγούστου 2015.
Σημειώσεις
1.«Daʼesh» είναι το αραβικό ακρωνύμιο της ISIS [Σ.τ.Μ.].
2. Η Νατζάφ και η Κάρμπαλα είναι οι δύο ιερότερες πόλεις των Σιιτών. Στην πρώτη είναι θαμμένος ο Άλι, ο νόμιμος διάδοχος του προφήτη Μοχάμνετ για τους Σιίτες και στη δεύτερη δολοφονήθηκε από τον Σουνίτη χαλίφη και θάφτηκε εκεί ο γιος του Άλι ο Χουσεΐν, ο τρίτος ιμάμης των Σιτών. Και οι δύο πόλεις βρίσκονται στο Ιράκ [Σ.τ.Μ.].
3. «Islamic Dawa Party», Wikipedia,[Σ.τ.Μ.].
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.