Επειδή μας τέθηκε και πάλι το ζήτημα της τηλεκπαίδευσης, αυτή τη φορά απλώς και μόνο για χαμηλές θερμοκρασίες και για χιονόπτωση που δε μπορεί να θεωρηθεί ακραία κατάσταση, θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει επιτέλους σοβαρός διάλογος στην ελληνική κοινωνία και την επιστημονική κοινότητα αναφορικά με τις συνέπειές της. Έχοντας βιώσει την πλήρη αποτυχία της πρακτικής αυτής, έχοντας συζητήσει εκτενώς με συναδέλφους αλλά και γονείς, καταθέτουμε επιγραμματικά τα ακόλουθα.
1. Πρόκειται για μεταφορά πόρων από τους πολλούς στους λίγους, καθώς το κόστος του χώρου εργασίας όχι μόνο του εκπαιδευτικού αλλά και του κάθε μαθητή, μεταφέρεται στην κάθε οικογένεια. Το κόστος αυτό δεν μπορούν να το καλύψουν όλα τα νοικοκυριά. Πέρα από τα προφανή, δηλαδή μηχανήματα και συνδέσεις, δεν διαθέτουν όλα τα νοικοκυριά διαμορφωμένο γραφείο για το κάθε παιδί. Τηλεκπαίδευση σημαίνει μάθημα από την κουζίνα και από το κρεβάτι, με κρύο και με θόρυβο, παρουσία τρίτων. Με τον τρόπο αυτό, το κόστος συντήρησης, διαμόρφωσης και θέρμανσης των σχολείων, μεταφέρεται πολλαπλάσιο στο κάθε σπίτι ξεχωριστά. Ακόμη χειρότερα, με πρόσχημα την τηλεκπαίδευση εγκαταλείπεται ο σχολικός χώρος.
2 Η τηλεκπαίδευση δεν είναι προσαρμοσμένη, και πιθανότατα δεν γίνεται ποτέ να προσαρμοστεί, στο σύγχρονο συμπεριληπτικό σχολείο. Δεν λαμβάνει υπόψη της ότι έχουμε να κάνουμε με παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες διαφόρων ειδών. Για παράδειγμα, η βιβλιογραφία για την αδυνατότητα να παρακολουθήσουν την τηλεκπαίδευση παιδιά με ΔΕΠΥ είναι πολύ μεγάλη. Για τα παιδιά αυτά αδιαφορούμε κάθε φορά που προχωρούμε την ύλη εξ αποστάσεως. Η τηλεκπαίδευση δε λαμβάνει ακόμα υπόψη, ότι στο σχολείο φοιτούν επίσης παιδιά πρόσφυγες και παιδιά Ρομά που αποκλείονται εκ προοιμίου από τη διαδικασία.
3. Το σύγχρονο σχολείο δεν είναι μόνο διδασκαλία και σίγουρα όχι διδασκαλία κατά μέτωπο. Το σύγχρονο σχολείο έχει στόχο τη συμπεριληπτική κοινωνικοποίηση όλων των μαθητών μέσα από απειράριθμες μικρές και μεγάλες καθημερινές δράσεις, καμία από τις οποίες δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί εξ αποστάσεως.
4. Οι απουσίες στην τηλεκπαίδευση είναι μια παρωδία. Σε αντίθεση με ενήλικες που παρακολουθούν μεταπτυχιακά από δική τους επιλογή, οι ανήλικοι μαθητές χρειάζονται επίβλεψη και διαρκή δραστηριοποίηση για να διδαχθούν. Είναι αδύνατον να διασφαλιστεί η προσοχή και η απόδοση της πλειοψηφίας των μαθητών χωρίς τη συνεχή ενεργητική παρουσία του δασκάλου. Με δυο λόγια, τα παιδιά δεν παρακολουθούν αυτή την κωμωδία μαθήματος μέσα από μια ψυχρή οθόνη.
5. Όλα τα παραπάνω γίνονται με μια δουλειά σε μικροεπίπεδο, δουλειά με τον κάθε μαθητή, με τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες του, με την κατάλληλη προσέγγιση και τα κατάλληλα ερεθίσματα. Αυτό δεν αντιστοιχεί στην κατά μέτωπο και κάθετη διδασκαλία που έχει υπόψη του το Υπουργείο όταν καλεί τους εκπαιδευτικούς να διδάξουν απλώς μιλώντας από μια οθόνη, ακόμη και κινητού.
6. Η τηλεκπαίδευση απαιτεί παραγωγή ξεχωριστού παιδαγωγικού υλικού, το οποίο δεν παρέχεται αυτή τη στιγμή στους εκπαιδευτικούς. Δηλαδή, οι εκπαιδευτικοί καλούνται κάθε φορά να δημιουργήσουν νέο εκπαιδευτικό υλικό, ψηφιοποιημένο και ανάλογα προσαρμοσμένο. Αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς έγκαιρη προειδοποίηση. Αν το ΙΕΠ, που θεωρητικά απαρτίζεται από εξειδικευμένους επιστήμονες, δεν είναι σε θέση να καταρτίσει προγράμματα σπουδών προσαρμοσμένα στις ψηφιακές ανάγκες, είναι προφανές ότι είναι παράλογο να απαιτείται αυτό από τον κάθε εκπαιδευτικό εν μία νυχτί.
Συμπερασματικά, για όλους τους παραπάνω λόγους και για μερικούς ακόμη, η τηλεκπαίδευση είναι παιδαγωγικά ακατάλληλη και ταξικά άδικη. Είναι ένα από τα βασικά μέσα που μετέρχεται το Υπουργείο για να υποβαθμίσει τη δημόσια εκπαίδευση. Και τα αποτελέσματα τα είδαμε όταν επέστρεψαν τα παιδιά στις τάξεις, όχι μόνο σε μαθησιακό αλλά και σε ψυχοκοινωνικό επίπεδο.
Η απόφαση να κλείνουν τα σχολεία θα πρέπει να λαμβάνεται με φειδώ και σύνεση. Η Πολιτεία οφείλει να λαμβάνει όλα εκείνα τα απαραίτητα μέτρα ώστε τα σχολεία να λειτουργούν κανονικά.
Μας είναι αδύνατον από θέση παιδαγωγικής ευθύνης, από μια θέση αξιοπρέπειας και εντιμότητας απέναντι στο λειτούργημα που ασκούμε, να αποδεχτούμε αδιαμαρτύρητα τέτοιες εκπτώσεις στον ρόλο μας. Η τηλεκπαίδευση δεν είναι διδασκαλία και θα πρέπει να εγκαταλειφθεί δια παντός στην Α’/θμια και Β’/θμια εκπαίδευση.
Ας το πούμε δυνατά
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ 